vīcistis cochleam tarditūdine
A basket of Roman snails, and they're escaping!
Basilica, Aquileia, 4th c. pic.twitter.com/nEksJy1XjS
— The Classics Library (@StephenJenkin) June 3, 2014
Classical and Medieval Latin examples for learners
vīcistis cochleam tarditūdine
A basket of Roman snails, and they're escaping!
Basilica, Aquileia, 4th c. pic.twitter.com/nEksJy1XjS
— The Classics Library (@StephenJenkin) June 3, 2014
CIL 10.809 (restored/rubricated)
Photo © MrJenkins
Romulus Martis
[f]ilius urbem Romam
[condi]dit et regnavit annos
duodequadraginta isque
primus dux duce hostium
Acrone rege Caeninensium
interfecto spolia opi[ma]
Iovi Feretrio consecra[vit]
receptusque in deoru[m]
numerum Quirinu[s]
appellatu[s est]
Romulus Martis filius urbem Romam condidit et regnavit annos duodequadraginta isque primus dux, duce hostium Acrone rege Caeninensium interfecto, spolia opima Iovi Feretrio consecravit receptusque in deorum numerum Quirinus appellatus est.
Translation from http://attalus.org/docs/cil/elogia.html#10.809
Romulus, son of Mars. He founded the city of Rome, and reigned there for 38 years. He was the first general to dedicate the spolia opima to Jupiter Feretrius, after killing the enemy general Acro, king of the Caeninenses. He was accepted among the gods, and was given the name Quirinus.
Reverse of silver denarius of Augustus. BC 19–15. RIC I (second edition) Augustus 86A.
signīs receptīs
Silver denarius. ca. 19–18 BC. Obverse: head of Augustus. Reverse: tiara, quiver, and bow case. © The Trustees of the British Museum R.6184
Armeniā captā
Copper sestertius of Vespasian. AD 71. © The Trustees of the British Museum. R.10657
Iūdaeā captā
Silver denarius of Augustus. 28 BC. © The Trustees of the British Museum. 1860,0328.114
Aeguptō [= Aegyptō] captā
ad Ameanam
Salvē, nec minimō puella nasō
nec bellō pede nec nigrīs ocellīs
nec longīs digitīs nec ōre siccō
nec sane nimis elegante linguā,
decoctōris amīca Formiānī.
tēn prōvincia narrat esse bellam?
tēcum Lesbia nostra comparātur?
ō saeclum insapiens et infacētum!
Body part help:
ad Marcum Tullium Ciceronem
Disertissime Romuli nepotum,
quot sunt quotque fuere, Marce Tulli,
quotque post aliis erunt in annis,
gratias tibi maximas Catullus
agit pessimus omnium poeta,
tanto pessimus omnium poeta,
quanto tu optimus omnium patronus.
Stone Altar. AD 197–198. Museum of Archaeology and Anthropology (Cambridge, UK). D 1970.3
D(e)ae Fortunae
Virius Lupus
leg(atus) Aug(usti) pr(o) pr(aetore)
balineum vi
ignis exust-
um coh(orti) I Thr-
acum resti-
tuit curan-
te Val(erio) Fron-
tone praef(ecto)
eq(uitum) alae Vetto(num)
Deae Fortūnae.
Virius Lupus, lēgātus Augustī prō praetōre,
balineum vī ignis exustum cohortī I Thrācum restituit
cūrante Valeriō Frontōne, praefectō equitum ālae Vettōnum.
Verani, omnibus e meis amicis
antestans mihi milibus trecentis,
venistine domum ad tuos Penates
fratresque unanimos anumque matrem?
venisti. o mihi nuntii beati!
visam te incolumem audiamque Hiberum
narrantem loca, facta, nationes,
ut mos est tuus, applicansque collum
iucundum os oculosque saviabor.
o quantumst hominum beatiorum,
quid me laetius est beatiusve?
Could reasonably be done with Shelmerdine 18 (but 21 would cover last two lines)
domum – Shelmerdine 16
participles – Shelmerdine 17
nuntius – Shelmerdine 17
mos – Shelmerdine 18
Interrogative pronoun quid – Shelmerdine 18
Comparative adjectives – Shelmerdine 21
Issa est passere nequior Catulli,
Issa est purior osculo columbae,
Issa est blandior omnibus puellis,
Issa est carior Indicis lapillis,
Issa est deliciae catella Publi. 5
Hanc tu, si queritur, loqui putabis;
sentit tristitiamque gaudiumque.
Collo nixa cubat capitque somnos,
ut suspiria nulla sentiantur;
et desiderio coacta uentris 10
gutta pallia non fefellit ulla,
sed blando pede suscitat toroque
deponi monet et rogat leuari.
Castae tantus inest pudor catellae,
ignorat Venerem; nec inuenimus 15
dignum tam tenera uirum puella.
Hanc ne lux rapiat suprema totam,
picta Publius exprimit tabella,
in qua tam similem uidebis Issam,
ut sit tam similis sibi nec ipsa. 20
Issam denique pone cum tabella:
aut utramque putabis esse ueram,
aut utramque putabis esse pictam.
Textbooks notes:
In Shelmerdine, comparative adjectives (ch. 21) are 2 chapters after indirect statement (ch. 19), so could read most of it. Could revisit when get to purpose and result (lines 17–20).
In Wheelock, the sequence is indirect statement (25), comparatives (26 & 27), purpose (28), result (29).
Handout with interlinear translation (omits a couple of lines) and grammar exercises at
http://www.usu.edu/markdamen/Latin1000/Readings/1020B/29Martial22.pdf